Chiên Lầm Lũi và Người Mẹ Ngoại Đạo
TP.HCM – Trong thinh lặng của nhà thờ, nơi cộng đoàn đang sốt sắng tham dự Thánh lễ, đôi khi có những xao động khiến người ta bối rối. Nhưng cũng chính trong những khoảnh khắc tưởng như "phá rối", người ta lại thấy ánh lên vẻ đẹp thiêng liêng của đức tin – một vẻ đẹp ẩn giấu trong những con người tưởng như "bị bỏ lại".
“Anh trông giúp em bé này…”
Tôi đang yên ổn ngồi dự lễ thì một nữ tu trẻ dẫn tới một cậu bé, nhẹ nhàng nói:
— "Ba ơi, nhờ ba coi chừng em này giúp sơ. Em là trường hợp đặc biệt trong lớp giáo lý."
Tôi lúng túng. Làm gì có kinh nghiệm giữ trẻ, mà mặt mũi tôi cũng chẳng đủ "ngầu" để dọa nạt bất kỳ ai. Nhưng thôi, việc đến tay thì cũng đành.
Cậu bé trông sáng sủa, đồng phục Thiếu nhi Thánh Thể chỉnh tề, khăn quàng xanh lá cây, ánh mắt lanh lợi. Nhưng chỉ vài phút sau khi linh mục bắt đầu Thánh lễ, cậu đã không thể ngồi yên. Khi cộng đoàn đọc kinh Tin Kính, em bắt đầu uốn éo, phát ra tiếng hát không rõ giai điệu, rút khăn quàng che mắt chơi trò bịt mắt. Tôi nhíu mày, trừng mắt, bặm môi – vô ích. Cậu bé vẫn như đang ở thế giới riêng.
Tôi nghe các bà phía sau xì xào:
— "Thằng nhỏ bị tự kỷ đó."
— "Ừ, sáng sủa vậy mà tội nghiệp."
— "Ông kia là ba nó đó hả?"
Một người phụ nữ trẻ bước đến, nói nhỏ:
— "Anh cho em dẫn thằng bé đi nhé, nó quậy quá…"
— "Chị là…"
— "Em là mẹ nó. Em nghĩ thử nhờ anh giữ, nhưng thôi, kiểu này không được."
Chị dắt con ra ngoài. Thằng bé ra sân nhà thờ chạy nhảy. Còn người mẹ thì ngồi lặng trên ghế đá, mắt ngước lên tượng Đức Mẹ. Cái nhìn ấy—vừa tín thác, vừa kiên cường.
Sau lễ, chị tâm sự: chị là người ngoại đạo, chỉ đến với Chúa từ ngày có đứa con này. Người chồng không theo đạo, nhưng sẵn sàng đưa hai mẹ con đi lễ mỗi tuần. Thằng bé bị rối loạn phát triển, không dễ gì hòa nhập lớp giáo lý. Nhưng chị vẫn kiên nhẫn, vẫn mang nó đến với Chúa mỗi ngày.
“Nó tiến bộ nhiều lắm. Nó thuộc kinh rồi, sắp được vỡ lòng. Ở nhà thờ, nó được bình an.”
Giữa sân nhà thờ ồn ào tiếng xe và tiếng nói chuyện, tôi thấy ánh nhìn của người mẹ ấy – vẫn ấm áp hướng về tôi – người từng là “bảo mẫu bất đắc dĩ” cho con chị. Và tôi hiểu: trong ánh mắt chị, tôi không phải là một người giúp đỡ, mà chỉ là nhân chứng của một niềm tin âm thầm nhưng mãnh liệt.
Một căn nhà trọ, một đứa bé và hành trình trở về
Một người mẹ khác, cũng từng ngồi dưới chân tượng Đức Mẹ như vậy, trong hoàn cảnh đau thương hơn. Cô là một thiếu nữ Sài Gòn có học, có đạo, nhưng vấp ngã trong tình cảm. Khi cái thai ngày một lớn, người tình thừa nhận mình đã có gia đình và đề nghị phá bỏ đứa trẻ. Cô từ chối.
Bị cha mẹ ruồng bỏ vì sợ mất mặt với xóm đạo, cô một mình vào căn nhà trọ nhỏ để sinh con. Suốt thời gian ấy, cô không đến nhà thờ. Mặc cảm, tội lỗi, xấu hổ, cô chỉ biết thì thầm với Chúa trong nước mắt.
“Con biết con sai. Con không trách ba mẹ. Con chỉ thấy lỗi của mình lớn quá, không ai có thể tha thứ.”
Phải đến khi đứa trẻ hai tuổi, cha cô tìm đến, ôm con và nói trong nước mắt:
— "Về đi con. Tha thứ cho ba."
Ngày ấy, cô quay lại nhà thờ. Đứa bé được rửa tội, có tên thánh, có ông bà ngoại chăm lo. Chính nhờ đứa bé, cô sống đạo lại, với một niềm tin giản dị và lặng lẽ. Giống như người mẹ ngoại đạo đầu tiên, cô không đứng trên bục giảng dạy giáo lý, nhưng là chứng tá sống động cho lòng thương xót của Chúa nơi cuộc sống đời thường.
Không ai bị loại trừ
Giáo hội vẫn rao giảng: "Hãy đến với Ta, hỡi những ai mệt mỏi và gánh nặng…". Nhưng trên thực tế, không phải ai cũng được đón nhận bằng vòng tay rộng mở. Nhiều người sau ly hôn, sa ngã, hay gặp khó khăn về tâm lý… tự rút lui khỏi đời sống đạo, không phải vì mất đức tin, mà vì e sợ ánh mắt xét nét của cộng đoàn.
Tôi nhớ đến lời của Chúa Giêsu:
"Không phải người khỏe mạnh cần thầy thuốc, nhưng là người đau yếu."
Và tôi tin, nếu Ngài có đứng đâu đó trong nhà thờ hôm ấy, chắc chắn Ngài sẽ đứng cùng những bà mẹ như thế – lặng lẽ, đau đớn, và kiên cường – đang dắt con đến gần bàn thánh, nơi phát sinh niềm hy vọng.
Người mục tử và con chiên đặc biệt
Có những con chiên không hẳn đi lạc, cũng chưa ngoan lành, mà là những con chiên mang vết thương—lặng lẽ, câm nín, và cô độc giữa bầy đàn. Đó là những bà mẹ đơn thân, là những đứa trẻ đặc biệt, là những người vấp ngã đang cố gắng đứng dậy.
Nhưng chính những con chiên ấy mới là nơi người mục tử nhân lành đặc biệt yêu thương. Bởi lẽ, chỉ tình yêu vô điều kiện mới chữa lành được những mất mát mà đời sống đạo đức hình thức không thể vá víu.
Và có lẽ, nếu chúng ta ngồi lại đủ lâu trong thinh lặng của Thánh lễ, biết đâu ta sẽ nghe được tiếng Chúa nói—không phải trên cung thánh, mà trong tiếng cười bất ngờ của một đứa trẻ tự kỷ, trong ánh mắt kiên cường của một người mẹ, hay trong nỗi buồn đang được gột sạch nơi một người phụ nữ trở về sau lầm lỗi
“Anh trông giúp em bé này…”
Tôi đang yên ổn ngồi dự lễ thì một nữ tu trẻ dẫn tới một cậu bé, nhẹ nhàng nói:
— "Ba ơi, nhờ ba coi chừng em này giúp sơ. Em là trường hợp đặc biệt trong lớp giáo lý."
Tôi lúng túng. Làm gì có kinh nghiệm giữ trẻ, mà mặt mũi tôi cũng chẳng đủ "ngầu" để dọa nạt bất kỳ ai. Nhưng thôi, việc đến tay thì cũng đành.
Cậu bé trông sáng sủa, đồng phục Thiếu nhi Thánh Thể chỉnh tề, khăn quàng xanh lá cây, ánh mắt lanh lợi. Nhưng chỉ vài phút sau khi linh mục bắt đầu Thánh lễ, cậu đã không thể ngồi yên. Khi cộng đoàn đọc kinh Tin Kính, em bắt đầu uốn éo, phát ra tiếng hát không rõ giai điệu, rút khăn quàng che mắt chơi trò bịt mắt. Tôi nhíu mày, trừng mắt, bặm môi – vô ích. Cậu bé vẫn như đang ở thế giới riêng.
Tôi nghe các bà phía sau xì xào:
— "Thằng nhỏ bị tự kỷ đó."
— "Ừ, sáng sủa vậy mà tội nghiệp."
— "Ông kia là ba nó đó hả?"
Một người phụ nữ trẻ bước đến, nói nhỏ:
— "Anh cho em dẫn thằng bé đi nhé, nó quậy quá…"
— "Chị là…"
— "Em là mẹ nó. Em nghĩ thử nhờ anh giữ, nhưng thôi, kiểu này không được."
Chị dắt con ra ngoài. Thằng bé ra sân nhà thờ chạy nhảy. Còn người mẹ thì ngồi lặng trên ghế đá, mắt ngước lên tượng Đức Mẹ. Cái nhìn ấy—vừa tín thác, vừa kiên cường.
Sau lễ, chị tâm sự: chị là người ngoại đạo, chỉ đến với Chúa từ ngày có đứa con này. Người chồng không theo đạo, nhưng sẵn sàng đưa hai mẹ con đi lễ mỗi tuần. Thằng bé bị rối loạn phát triển, không dễ gì hòa nhập lớp giáo lý. Nhưng chị vẫn kiên nhẫn, vẫn mang nó đến với Chúa mỗi ngày.
“Nó tiến bộ nhiều lắm. Nó thuộc kinh rồi, sắp được vỡ lòng. Ở nhà thờ, nó được bình an.”
Giữa sân nhà thờ ồn ào tiếng xe và tiếng nói chuyện, tôi thấy ánh nhìn của người mẹ ấy – vẫn ấm áp hướng về tôi – người từng là “bảo mẫu bất đắc dĩ” cho con chị. Và tôi hiểu: trong ánh mắt chị, tôi không phải là một người giúp đỡ, mà chỉ là nhân chứng của một niềm tin âm thầm nhưng mãnh liệt.
Một căn nhà trọ, một đứa bé và hành trình trở về
Một người mẹ khác, cũng từng ngồi dưới chân tượng Đức Mẹ như vậy, trong hoàn cảnh đau thương hơn. Cô là một thiếu nữ Sài Gòn có học, có đạo, nhưng vấp ngã trong tình cảm. Khi cái thai ngày một lớn, người tình thừa nhận mình đã có gia đình và đề nghị phá bỏ đứa trẻ. Cô từ chối.
Bị cha mẹ ruồng bỏ vì sợ mất mặt với xóm đạo, cô một mình vào căn nhà trọ nhỏ để sinh con. Suốt thời gian ấy, cô không đến nhà thờ. Mặc cảm, tội lỗi, xấu hổ, cô chỉ biết thì thầm với Chúa trong nước mắt.
“Con biết con sai. Con không trách ba mẹ. Con chỉ thấy lỗi của mình lớn quá, không ai có thể tha thứ.”
Phải đến khi đứa trẻ hai tuổi, cha cô tìm đến, ôm con và nói trong nước mắt:
— "Về đi con. Tha thứ cho ba."
Ngày ấy, cô quay lại nhà thờ. Đứa bé được rửa tội, có tên thánh, có ông bà ngoại chăm lo. Chính nhờ đứa bé, cô sống đạo lại, với một niềm tin giản dị và lặng lẽ. Giống như người mẹ ngoại đạo đầu tiên, cô không đứng trên bục giảng dạy giáo lý, nhưng là chứng tá sống động cho lòng thương xót của Chúa nơi cuộc sống đời thường.
Không ai bị loại trừ
Giáo hội vẫn rao giảng: "Hãy đến với Ta, hỡi những ai mệt mỏi và gánh nặng…". Nhưng trên thực tế, không phải ai cũng được đón nhận bằng vòng tay rộng mở. Nhiều người sau ly hôn, sa ngã, hay gặp khó khăn về tâm lý… tự rút lui khỏi đời sống đạo, không phải vì mất đức tin, mà vì e sợ ánh mắt xét nét của cộng đoàn.
Tôi nhớ đến lời của Chúa Giêsu:
"Không phải người khỏe mạnh cần thầy thuốc, nhưng là người đau yếu."
Và tôi tin, nếu Ngài có đứng đâu đó trong nhà thờ hôm ấy, chắc chắn Ngài sẽ đứng cùng những bà mẹ như thế – lặng lẽ, đau đớn, và kiên cường – đang dắt con đến gần bàn thánh, nơi phát sinh niềm hy vọng.
Người mục tử và con chiên đặc biệt
Có những con chiên không hẳn đi lạc, cũng chưa ngoan lành, mà là những con chiên mang vết thương—lặng lẽ, câm nín, và cô độc giữa bầy đàn. Đó là những bà mẹ đơn thân, là những đứa trẻ đặc biệt, là những người vấp ngã đang cố gắng đứng dậy.
Nhưng chính những con chiên ấy mới là nơi người mục tử nhân lành đặc biệt yêu thương. Bởi lẽ, chỉ tình yêu vô điều kiện mới chữa lành được những mất mát mà đời sống đạo đức hình thức không thể vá víu.
Và có lẽ, nếu chúng ta ngồi lại đủ lâu trong thinh lặng của Thánh lễ, biết đâu ta sẽ nghe được tiếng Chúa nói—không phải trên cung thánh, mà trong tiếng cười bất ngờ của một đứa trẻ tự kỷ, trong ánh mắt kiên cường của một người mẹ, hay trong nỗi buồn đang được gột sạch nơi một người phụ nữ trở về sau lầm lỗi