Ông nội tôi cũng là ông Trùm
Vào một buổi trưa chuẩn bị đọc kinh, bầu không khí tĩnh lặng trong nhà xứ bỗng trở nên rộn ràng hơn khi có hai người đàn ông bước vào. Họ ăn mặc giản dị với quần áo lao động, một người đã lớn tuổi, một người còn trẻ. Nhìn dáng vẻ của họ, tôi đoán là người lương dân, nên tò mò quan sát để xem họ cần gì.
Thầy giáo xứ nhanh chóng bước ra đón tiếp. Người đàn ông lớn tuổi lên tiếng chào:
— “Chào Thầy Chùa! Chúng tôi đến chơi được không?”
Thầy xứ mỉm cười đáp:
— “Chào bác và anh. Mời bác và anh vào chơi. Đây là nhà thờ chứ không phải nhà chùa!”
Người lương dân gật gù:
— “À, tôi quên mất. Đây là nhà thờ. Khác với nhà chùa thật. Lần trước đến tôi thấy có một bà giúp việc, nay không thấy đâu?”
Thầy xứ giải thích:
— “Có hai cha đang ở nhà. Còn bà giúp việc thì chiều mới tới. Bà là giáo dân, đến làm vườn và trông nom Núi Đức Mẹ.”
Người lương dân lớn tuổi tiếp lời:
— “Tôi đang làm công trình dưới trường học phía trước, nên tiện ghé thăm.”
Đúng lúc đó, linh mục từ trong đi ra, ân cần hỏi:
— “Chào các ông, có chuyện gì vậy?”
Người đàn ông nhanh nhẹn chào lại:
— “Chào cha! Tôi quê Chiềng Mai, huyện Mai Sơn. Hiện làm công trình gần đây nên ghé nhà thờ cho biết.”
Cha xứ vui vẻ nói:
— “Mời các ông cứ tự nhiên. Nhà thờ luôn mở rộng cửa cho mọi người.”
Người đàn ông lớn tuổi nhìn quanh, ánh mắt như chất chứa nhiều điều:
— “Tôi không ngờ Sơn La lại có nhà thờ. Bao nhiêu năm nay, tôi chưa từng thấy.”
Cha xứ cười hiền:
— “Đúng vậy! Trước đây không có, nhưng giờ nhiều rồi. Người ta từng nói Sơn La là tỉnh trắng tôn giáo, nhưng thực tế làm gì có nơi nào trắng tôn giáo. Ít nhất vẫn có một số người Công Giáo lên đây sinh sống.”
Người đàn ông khẽ gật đầu:
— “Tôi ở đây lâu rồi, hiểu nhiều chuyện. Năm nay tôi 66 tuổi, quê gốc Ninh Bình. Ngày xưa ông nội tôi được gọi là ‘ông Trùm’ đó!”
Cha xứ tươi cười:
— “Ồ, thế thì ông cũng là gốc Công Giáo rồi! Ninh Bình có nhiều người theo Đạo lắm.”
Người đàn ông thở dài:
— “Đúng, nhưng hồi đó ít gặp cha, tôi chẳng biết gì về Đạo. Chỉ nhớ ông nội tôi từng nói: ‘Người Công Giáo tốt lắm!’”
Cha xứ nhìn ông với ánh mắt cảm thông:
— “Quả thật, nhờ giáo lý nên người Công Giáo luôn được dạy sống tốt. Ông ở xã nào?”
— “Xã Khương Dụ, huyện Yên Mô.”
— “Bây giờ, trong họ còn ai giữ Đạo không?”
— “Không. Mấy gia đình trên đất nhà thờ giờ chẳng ra gì cả!”
Cha xứ nhẹ nhàng khuyên:
— “Vậy ông hãy làm gương. Có ai bỏ Chúa mà được kết cục tốt đâu.”
Người đàn ông suy tư, rồi thú nhận:
— “Giờ tôi chẳng hiểu gì về Đạo cả.”
Cha xứ động viên:
— “Tôi có thể giúp ông, miễn sao ông muốn.”
Người đàn ông cười:
— “Chắc để lúc khác. Giờ tôi còn phải lo làm ăn, hoàn thành vài dự án.”
— “Năm nay ông gần 70 rồi, còn phấn đấu gì nữa? Để con cháu làm chứ.”
— “Những việc tôi đang làm chúng chưa làm được. Tôi tính lập mấy cây xăng, xong việc rồi mới nghĩ đến chuyện Đạo.”
Cha xứ nhíu mày:
— “Sao không làm song song?”
— “Tế nhị lắm, với lại tôi bận lắm!”
Cha xứ thử hỏi:
— “Ông còn nhớ kinh nào không?”
— “Không!”
— “Làm dấu thánh giá thì sao?”
— “Cũng không!”
Cha xứ nở nụ cười hiền hòa:
— “Vậy ta làm cùng nhau nhé: Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần…”
Người đàn ông vội xua tay:
— “Thôi để khi khác! Tôi phải bàn với vợ con đã.”
Cha xứ vẫn kiên nhẫn:
— “Được thôi. Nhưng nếu ông muốn thuyết phục vợ theo Chúa, thì ông phải biết Chúa và đi lễ trước đã.”
Người đàn ông gật đầu:
— “Khi nào đến Chiềng Mai, mời cha ghé nhà tôi.”
Cha xứ mỉm cười:
— “Chắc chắn tôi sẽ tới. Trước đây nếu không vì dịch, Chiềng Mai đã có lễ hằng tuần rồi.”
Người đàn ông chào tạm biệt:
— “Cha nhớ báo tôi khi có lễ nhé. Tôi đi làm việc đây!”
Cha xứ tiễn ra cửa, nói với theo:
— “Nhớ rằng ông là người gốc Công Giáo nhé! Hẹn sớm gặp lại.”
Lời Chúa hôm ấy vang lên trong lòng cha xứ:
“Một người kia làm tiệc lớn, mời nhiều người. Nhưng ai cũng xin kiếu: kẻ thì đi thăm ruộng, kẻ thì thử bò, người thì vừa cưới vợ...” (Lc 14,15-20).
Cha chợt thầm nghĩ: “Xin Chúa cho ông một ngày sẽ nhận lời mời dự tiệc Nước Trời.”
Thầy giáo xứ nhanh chóng bước ra đón tiếp. Người đàn ông lớn tuổi lên tiếng chào:
— “Chào Thầy Chùa! Chúng tôi đến chơi được không?”
Thầy xứ mỉm cười đáp:
— “Chào bác và anh. Mời bác và anh vào chơi. Đây là nhà thờ chứ không phải nhà chùa!”
Người lương dân gật gù:
— “À, tôi quên mất. Đây là nhà thờ. Khác với nhà chùa thật. Lần trước đến tôi thấy có một bà giúp việc, nay không thấy đâu?”
Thầy xứ giải thích:
— “Có hai cha đang ở nhà. Còn bà giúp việc thì chiều mới tới. Bà là giáo dân, đến làm vườn và trông nom Núi Đức Mẹ.”
Người lương dân lớn tuổi tiếp lời:
— “Tôi đang làm công trình dưới trường học phía trước, nên tiện ghé thăm.”
Đúng lúc đó, linh mục từ trong đi ra, ân cần hỏi:
— “Chào các ông, có chuyện gì vậy?”
Người đàn ông nhanh nhẹn chào lại:
— “Chào cha! Tôi quê Chiềng Mai, huyện Mai Sơn. Hiện làm công trình gần đây nên ghé nhà thờ cho biết.”
Cha xứ vui vẻ nói:
— “Mời các ông cứ tự nhiên. Nhà thờ luôn mở rộng cửa cho mọi người.”
Người đàn ông lớn tuổi nhìn quanh, ánh mắt như chất chứa nhiều điều:
— “Tôi không ngờ Sơn La lại có nhà thờ. Bao nhiêu năm nay, tôi chưa từng thấy.”
Cha xứ cười hiền:
— “Đúng vậy! Trước đây không có, nhưng giờ nhiều rồi. Người ta từng nói Sơn La là tỉnh trắng tôn giáo, nhưng thực tế làm gì có nơi nào trắng tôn giáo. Ít nhất vẫn có một số người Công Giáo lên đây sinh sống.”
Người đàn ông khẽ gật đầu:
— “Tôi ở đây lâu rồi, hiểu nhiều chuyện. Năm nay tôi 66 tuổi, quê gốc Ninh Bình. Ngày xưa ông nội tôi được gọi là ‘ông Trùm’ đó!”
Cha xứ tươi cười:
— “Ồ, thế thì ông cũng là gốc Công Giáo rồi! Ninh Bình có nhiều người theo Đạo lắm.”
Người đàn ông thở dài:
— “Đúng, nhưng hồi đó ít gặp cha, tôi chẳng biết gì về Đạo. Chỉ nhớ ông nội tôi từng nói: ‘Người Công Giáo tốt lắm!’”
Cha xứ nhìn ông với ánh mắt cảm thông:
— “Quả thật, nhờ giáo lý nên người Công Giáo luôn được dạy sống tốt. Ông ở xã nào?”
— “Xã Khương Dụ, huyện Yên Mô.”
— “Bây giờ, trong họ còn ai giữ Đạo không?”
— “Không. Mấy gia đình trên đất nhà thờ giờ chẳng ra gì cả!”
Cha xứ nhẹ nhàng khuyên:
— “Vậy ông hãy làm gương. Có ai bỏ Chúa mà được kết cục tốt đâu.”
Người đàn ông suy tư, rồi thú nhận:
— “Giờ tôi chẳng hiểu gì về Đạo cả.”
Cha xứ động viên:
— “Tôi có thể giúp ông, miễn sao ông muốn.”
Người đàn ông cười:
— “Chắc để lúc khác. Giờ tôi còn phải lo làm ăn, hoàn thành vài dự án.”
— “Năm nay ông gần 70 rồi, còn phấn đấu gì nữa? Để con cháu làm chứ.”
— “Những việc tôi đang làm chúng chưa làm được. Tôi tính lập mấy cây xăng, xong việc rồi mới nghĩ đến chuyện Đạo.”
Cha xứ nhíu mày:
— “Sao không làm song song?”
— “Tế nhị lắm, với lại tôi bận lắm!”
Cha xứ thử hỏi:
— “Ông còn nhớ kinh nào không?”
— “Không!”
— “Làm dấu thánh giá thì sao?”
— “Cũng không!”
Cha xứ nở nụ cười hiền hòa:
— “Vậy ta làm cùng nhau nhé: Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần…”
Người đàn ông vội xua tay:
— “Thôi để khi khác! Tôi phải bàn với vợ con đã.”
Cha xứ vẫn kiên nhẫn:
— “Được thôi. Nhưng nếu ông muốn thuyết phục vợ theo Chúa, thì ông phải biết Chúa và đi lễ trước đã.”
Người đàn ông gật đầu:
— “Khi nào đến Chiềng Mai, mời cha ghé nhà tôi.”
Cha xứ mỉm cười:
— “Chắc chắn tôi sẽ tới. Trước đây nếu không vì dịch, Chiềng Mai đã có lễ hằng tuần rồi.”
Người đàn ông chào tạm biệt:
— “Cha nhớ báo tôi khi có lễ nhé. Tôi đi làm việc đây!”
Cha xứ tiễn ra cửa, nói với theo:
— “Nhớ rằng ông là người gốc Công Giáo nhé! Hẹn sớm gặp lại.”
Lời Chúa hôm ấy vang lên trong lòng cha xứ:
“Một người kia làm tiệc lớn, mời nhiều người. Nhưng ai cũng xin kiếu: kẻ thì đi thăm ruộng, kẻ thì thử bò, người thì vừa cưới vợ...” (Lc 14,15-20).
Cha chợt thầm nghĩ: “Xin Chúa cho ông một ngày sẽ nhận lời mời dự tiệc Nước Trời.”