Thánh Catarin Thành Siên-na (29/4)
Bé Catarina, một cô gái hoạt bát và lanh lợi, là niềm vui của gia đình ông Giacóp – một gia đình đông đúc với 25 thành viên. Là con út, Catarina đặc biệt được cưng chiều. Cô bé chào đời tại thành phố Siên-na, nước Ý, sau 22 anh chị. Lớn lên giữa khung cảnh nhộn nhịp của gia đình, Catarina đặc biệt thân thiết với chị Bonaven – người chị sống gần nhà và luôn yêu thương cô hết mực.
Một buổi chiều, Catarina cùng cậu anh Têphan – hơn bé một tuổi – được mẹ cho phép sang nhà chị Bonaven chơi. Thời gian trôi nhanh, tiếng chuông đan viện vang lên nhắc hai anh em trở về. Trên đường, hai đứa rủ nhau chạy đua, nhưng Catarina không thể nào chạy nhanh bằng Têphan. Cậu nhanh chóng bỏ lại cô bé phía sau.
Trong lúc leo lên một triền đồi, Catarina bỗng ngước nhìn sang thung lũng và ngạc nhiên tột độ: trên bầu trời, cô thấy một thị kiến tuyệt mỹ – Chúa Kitô đang ngự trên ngai vàng, dịu dàng nhìn cô. Bên Ngài là Thánh Phêrô, Thánh Phaolô và Thánh Gioan Tông đồ. Chúa Kitô mỉm cười với Catarina và ban phép lành cho cô ba lần, giống như vị Giám mục ban phép lành sau Thánh lễ. Cảnh tượng linh thiêng ấy thấm sâu vào tâm hồn non trẻ của Catarina, khiến cô như bị cuốn đi khỏi thế giới quanh mình.
Khi Têphan quay lại tìm và lay gọi, Catarina bừng tỉnh và bật khóc. Têphan trách móc:
– Sao lại khóc? Em không biết anh phải quay lại tìm em sao?
Hai hàng nước mắt chảy dài trên đôi má ửng hồng, Catarina nhẹ nhàng nói:
– Nếu anh được thấy điều em vừa thấy, chắc chắn anh cũng sẽ không trách em đâu!
Về đến nhà, Catarina lập tức vào căn phòng nhỏ của mình và đóng chặt cửa. Cô ngồi lặng lẽ, suy ngẫm về cảnh tượng kỳ diệu vừa chứng kiến. Từ hôm đó, cô trở nên trầm lặng, không còn ham thích các trò chơi trẻ con, chẳng còn nghịch ngợm hay trêu chọc anh chị như trước nữa. Nụ cười và phép lành của Chúa đã chạm đến tận đáy tâm hồn cô, biến đổi cả cuộc sống cô bé.
Sự thay đổi đột ngột này khiến mẹ Catarina lo lắng và khó hiểu. Bà cố gắng giao cho con những việc vặt để bé khỏi nghĩ đến “hình ảnh mơ hồ” đó. Nhưng làm xong việc, Catarina lại tìm chốn yên tĩnh để cầu nguyện và suy tư. Cô bé dần trở nên giống một nữ tu hơn là một đứa trẻ.
Mỗi lần nghe giảng về cuộc thương khó của Chúa, Catarina bắt đầu tự nguyện sống hy sinh bằng những việc nhỏ nhặt. Nhưng sống giữa một gia đình đông đúc khiến cô khó thực hành đời sống khổ chế: đôi khi chỉ vì ăn ít mà cô bị ép phải ăn nhiều hơn, và thái độ sống khác biệt khiến anh chị khó chịu.
Năm Catarina lên 12, mẹ cô than phiền với chị Bonaven:
– Sao mày không khuyên em mày? Nó không chịu đi dự tiệc, chẳng buồn chải tóc, cũng chẳng màng trang điểm! Thật kỳ lạ đối với một đứa con gái như nó!
Bonaven đáp:
– Con sẽ cố gắng, nhưng tính nó khác lắm. Má cũng thấy đó.
Vì muốn mẹ vui lòng, Catarina để chị chải tóc, trang điểm nhẹ, và theo chị đến vài buổi họp mặt trong giáo xứ. Nhưng chỉ ít lâu sau, cô cảm thấy lạc lõng và xin mẹ đừng bắt cô đi nữa.
Mẹ cô tức giận, quay sang chồng:
– Ông là cha nó, phải ép nó nghe lời chứ! Cứ thế này thì ai mà lấy nó?
Ông Giacóp, hiền hậu và ít khi can thiệp, giờ cũng gọi con gái lại:
– Con phải nghe mẹ. Hãy ăn mặc và sống như các chị con. Nếu cứ như bây giờ thì chẳng ai thèm cưới con đâu!
Catarina bật khóc:
– Con không muốn lấy chồng! Con chỉ muốn sống cho Chúa thôi!
Tạm thời, gia đình để cô yên. Nhưng khi Catarina tròn 16, họ lại ép buộc cô. Biết cha mẹ đã mời một chàng trai đến ăn tối – người họ định gả cô cho – Catarina âm thầm lui vào phòng, cầu nguyện. Rồi cô lấy kéo cắt phăng mái tóc óng ả, trùm khăn lên và xuất hiện trước bàn ăn.
Mẹ cô giận dữ gào lên đến nỗi cả thành Siên-na cũng nghe thấy. Từ đó, mọi người khinh thường nhìn cô bằng ánh mắt lạnh lùng.
Cha mẹ phạt cô: tước căn phòng riêng, bắt cô ở chung với anh Têphan, làm việc nặng như một người giúp việc. Cô bị đối xử tàn nhẫn, các anh chị bị cấm trò chuyện với cô. Nhưng Catarina đón nhận tất cả trong thinh lặng. Cô biến trái tim mình thành một nhà nguyện, trò chuyện với Chúa giữa những công việc nặng nhọc hàng ngày.
Nhiều tháng trôi qua, cha cô – ông Giacóp – không thể chịu nổi nữa. Ông triệu tập cả gia đình, yêu cầu mọi người phải đối xử tử tế lại với Catarina. Cô được trở về phòng riêng và không còn bị bắt làm việc nặng nữa. Catarina hạnh phúc tột cùng. Cô say mê cầu nguyện, sống khổ hạnh, và rồi trong một lần cầu nguyện, Đức Mẹ hiện đến, dẫn cô đến với Chúa Giêsu. Chúa âu yếm đeo vào ngón tay cô chiếc nhẫn vô hình, dấu chỉ rằng cô đã trở thành hôn thê thiêng liêng của Ngài.
Dù vậy, Catarina không xin vào dòng kín mà chỉ xin gia nhập Dòng Ba Đaminh – một hội giáo dân chuyên chăm sóc bệnh nhân. Sau nhiều khó khăn, cô được chấp nhận và được sai đến chăm sóc mụ Tecca – một bệnh nhân phong cùi sống ngoài cổng bệnh viện.
Căn nhà của Tecca hôi hám, nhưng Catarina không nao núng. Mụ Tecca thô lỗ, chửi rủa cô, nhưng Catarina vẫn nhẹ nhàng chăm sóc, lau rửa, băng bó những vết thương kinh tởm trên thân thể bệnh hoạn của mụ. Dù bị mắng chửi và vu khống, Catarina vẫn âm thầm phục vụ. Cuối cùng, cô đã được an ủi: trước khi chết, mụ Tecca đã hòa giải với Thiên Chúa.
Từ việc phục vụ bệnh nhân, Catarina dần được nhiều người biết đến – cả các vị vua, hoàng hậu, giám mục, linh mục đều tìm đến xin lời khuyên thiêng liêng. Lúc ấy, Đức Giáo Hoàng Grêgôri đã rời Rôma sang A-vi-nhông, Pháp, khiến lòng Giáo Hội phân ly. Catarina – khi ấy mới 20 tuổi – hiểu rõ ý Chúa, nên bắt đầu viết thư đến khắp nơi, kêu gọi mọi người hợp lực đưa Đức Thánh Cha trở lại Rôma.
Dù bị chống đối, thóa mạ, Catarina vẫn can đảm sang Pháp gặp trực tiếp Đức Giáo Hoàng. Cuối cùng, nhờ sự can đảm và thánh thiện của cô, Ngài đã đồng ý trở lại Rôma.
Thánh Catarina qua đời năm 1380 khi mới 33 tuổi. Không lâu sau, Giáo Hội tuyên phong cô lên bậc hiển thánh. Năm 1970, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã tuyên phong Catarina thành Siên-na là Tiến sĩ Hội Thánh. Ngày lễ kính thánh nữ được cử hành vào ngày 29 tháng 4 hằng năm.
Một buổi chiều, Catarina cùng cậu anh Têphan – hơn bé một tuổi – được mẹ cho phép sang nhà chị Bonaven chơi. Thời gian trôi nhanh, tiếng chuông đan viện vang lên nhắc hai anh em trở về. Trên đường, hai đứa rủ nhau chạy đua, nhưng Catarina không thể nào chạy nhanh bằng Têphan. Cậu nhanh chóng bỏ lại cô bé phía sau.
Trong lúc leo lên một triền đồi, Catarina bỗng ngước nhìn sang thung lũng và ngạc nhiên tột độ: trên bầu trời, cô thấy một thị kiến tuyệt mỹ – Chúa Kitô đang ngự trên ngai vàng, dịu dàng nhìn cô. Bên Ngài là Thánh Phêrô, Thánh Phaolô và Thánh Gioan Tông đồ. Chúa Kitô mỉm cười với Catarina và ban phép lành cho cô ba lần, giống như vị Giám mục ban phép lành sau Thánh lễ. Cảnh tượng linh thiêng ấy thấm sâu vào tâm hồn non trẻ của Catarina, khiến cô như bị cuốn đi khỏi thế giới quanh mình.
Khi Têphan quay lại tìm và lay gọi, Catarina bừng tỉnh và bật khóc. Têphan trách móc:
– Sao lại khóc? Em không biết anh phải quay lại tìm em sao?
Hai hàng nước mắt chảy dài trên đôi má ửng hồng, Catarina nhẹ nhàng nói:
– Nếu anh được thấy điều em vừa thấy, chắc chắn anh cũng sẽ không trách em đâu!
Về đến nhà, Catarina lập tức vào căn phòng nhỏ của mình và đóng chặt cửa. Cô ngồi lặng lẽ, suy ngẫm về cảnh tượng kỳ diệu vừa chứng kiến. Từ hôm đó, cô trở nên trầm lặng, không còn ham thích các trò chơi trẻ con, chẳng còn nghịch ngợm hay trêu chọc anh chị như trước nữa. Nụ cười và phép lành của Chúa đã chạm đến tận đáy tâm hồn cô, biến đổi cả cuộc sống cô bé.
Sự thay đổi đột ngột này khiến mẹ Catarina lo lắng và khó hiểu. Bà cố gắng giao cho con những việc vặt để bé khỏi nghĩ đến “hình ảnh mơ hồ” đó. Nhưng làm xong việc, Catarina lại tìm chốn yên tĩnh để cầu nguyện và suy tư. Cô bé dần trở nên giống một nữ tu hơn là một đứa trẻ.
Mỗi lần nghe giảng về cuộc thương khó của Chúa, Catarina bắt đầu tự nguyện sống hy sinh bằng những việc nhỏ nhặt. Nhưng sống giữa một gia đình đông đúc khiến cô khó thực hành đời sống khổ chế: đôi khi chỉ vì ăn ít mà cô bị ép phải ăn nhiều hơn, và thái độ sống khác biệt khiến anh chị khó chịu.
Năm Catarina lên 12, mẹ cô than phiền với chị Bonaven:
– Sao mày không khuyên em mày? Nó không chịu đi dự tiệc, chẳng buồn chải tóc, cũng chẳng màng trang điểm! Thật kỳ lạ đối với một đứa con gái như nó!
Bonaven đáp:
– Con sẽ cố gắng, nhưng tính nó khác lắm. Má cũng thấy đó.
Vì muốn mẹ vui lòng, Catarina để chị chải tóc, trang điểm nhẹ, và theo chị đến vài buổi họp mặt trong giáo xứ. Nhưng chỉ ít lâu sau, cô cảm thấy lạc lõng và xin mẹ đừng bắt cô đi nữa.
Mẹ cô tức giận, quay sang chồng:
– Ông là cha nó, phải ép nó nghe lời chứ! Cứ thế này thì ai mà lấy nó?
Ông Giacóp, hiền hậu và ít khi can thiệp, giờ cũng gọi con gái lại:
– Con phải nghe mẹ. Hãy ăn mặc và sống như các chị con. Nếu cứ như bây giờ thì chẳng ai thèm cưới con đâu!
Catarina bật khóc:
– Con không muốn lấy chồng! Con chỉ muốn sống cho Chúa thôi!
Tạm thời, gia đình để cô yên. Nhưng khi Catarina tròn 16, họ lại ép buộc cô. Biết cha mẹ đã mời một chàng trai đến ăn tối – người họ định gả cô cho – Catarina âm thầm lui vào phòng, cầu nguyện. Rồi cô lấy kéo cắt phăng mái tóc óng ả, trùm khăn lên và xuất hiện trước bàn ăn.
Mẹ cô giận dữ gào lên đến nỗi cả thành Siên-na cũng nghe thấy. Từ đó, mọi người khinh thường nhìn cô bằng ánh mắt lạnh lùng.
Cha mẹ phạt cô: tước căn phòng riêng, bắt cô ở chung với anh Têphan, làm việc nặng như một người giúp việc. Cô bị đối xử tàn nhẫn, các anh chị bị cấm trò chuyện với cô. Nhưng Catarina đón nhận tất cả trong thinh lặng. Cô biến trái tim mình thành một nhà nguyện, trò chuyện với Chúa giữa những công việc nặng nhọc hàng ngày.
Nhiều tháng trôi qua, cha cô – ông Giacóp – không thể chịu nổi nữa. Ông triệu tập cả gia đình, yêu cầu mọi người phải đối xử tử tế lại với Catarina. Cô được trở về phòng riêng và không còn bị bắt làm việc nặng nữa. Catarina hạnh phúc tột cùng. Cô say mê cầu nguyện, sống khổ hạnh, và rồi trong một lần cầu nguyện, Đức Mẹ hiện đến, dẫn cô đến với Chúa Giêsu. Chúa âu yếm đeo vào ngón tay cô chiếc nhẫn vô hình, dấu chỉ rằng cô đã trở thành hôn thê thiêng liêng của Ngài.
Dù vậy, Catarina không xin vào dòng kín mà chỉ xin gia nhập Dòng Ba Đaminh – một hội giáo dân chuyên chăm sóc bệnh nhân. Sau nhiều khó khăn, cô được chấp nhận và được sai đến chăm sóc mụ Tecca – một bệnh nhân phong cùi sống ngoài cổng bệnh viện.
Căn nhà của Tecca hôi hám, nhưng Catarina không nao núng. Mụ Tecca thô lỗ, chửi rủa cô, nhưng Catarina vẫn nhẹ nhàng chăm sóc, lau rửa, băng bó những vết thương kinh tởm trên thân thể bệnh hoạn của mụ. Dù bị mắng chửi và vu khống, Catarina vẫn âm thầm phục vụ. Cuối cùng, cô đã được an ủi: trước khi chết, mụ Tecca đã hòa giải với Thiên Chúa.
Từ việc phục vụ bệnh nhân, Catarina dần được nhiều người biết đến – cả các vị vua, hoàng hậu, giám mục, linh mục đều tìm đến xin lời khuyên thiêng liêng. Lúc ấy, Đức Giáo Hoàng Grêgôri đã rời Rôma sang A-vi-nhông, Pháp, khiến lòng Giáo Hội phân ly. Catarina – khi ấy mới 20 tuổi – hiểu rõ ý Chúa, nên bắt đầu viết thư đến khắp nơi, kêu gọi mọi người hợp lực đưa Đức Thánh Cha trở lại Rôma.
Dù bị chống đối, thóa mạ, Catarina vẫn can đảm sang Pháp gặp trực tiếp Đức Giáo Hoàng. Cuối cùng, nhờ sự can đảm và thánh thiện của cô, Ngài đã đồng ý trở lại Rôma.
Thánh Catarina qua đời năm 1380 khi mới 33 tuổi. Không lâu sau, Giáo Hội tuyên phong cô lên bậc hiển thánh. Năm 1970, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã tuyên phong Catarina thành Siên-na là Tiến sĩ Hội Thánh. Ngày lễ kính thánh nữ được cử hành vào ngày 29 tháng 4 hằng năm.